18-10-2015 Nieuw filmpje over bezoek aan bijeneters Duitsland

Jan Dijk, Matthias Koster en Hilbert Folkerts hebben samen een filmpje gemaakt over hun bezoek aan de Duitse bijeneters.

Bekijk deze film >>

11-08-2015 Bijeneter nieuws augustus 2015

Het broedseizoen van de bijeneters zit er bijna op. De weersomstandigheden vanaf 25 juli, veel buien en harde wind voor de daarop volgende dagen, beloofde niet veel goeds. Het weer van 25 juli tot en met 28 juli was regen- en stormachtig. De neerslag in het noordoosten van het land baarde ons zorgen. Limburg kwam er relatief goed af met weinig neerslag. Op 4 augustus begon het ’s morgens te regenen en pas in de namiddag werd het droog in het noorden van het land. Normaal gesproken zijn deze weersomstandigheden funest voor de jonge vogels. Grote insecten vliegen niet en dus zijn deze door de ouders ook niet te vangen. Nader onderzoek moest dus uitwijzen of de jongen deze periode hadden overleeft.

Op 29 juli is er een bezoek gebracht aan Limburg. Ook Vroege Vogels heeft hier aandacht aan besteed. Op één locatie werden in minimaal vier nesten insecten aangebracht voor de jongen. Door de ontoegankelijkheid van het gebied spraken lokale vogelaars over zeven broedparen. Doordat het gebied afgesloten is voor het publiek, kunnen de vogels hier ongestoord hun jongen grootbrengen. Doordat de vogels hun nesten in een enorm hoge steilwand gemaakt hebben, zijn deze ook onbereikbaar voor predatoren. Op een andere locatie in Limburg is de situatie nog steeds onduidelijk. Er zijn voor zover wij weten vier broedpogingen ondernomen, maar waarschijnlijk waren deze niet succesvol. Door de langdurige aanwezigheid van een grote groep bijeneters (soms 18 exemplaren geteld) in de directe omgeving doet vermoeden dat nog ergens een kleine kolonie aanwezig moet zijn of dat deze vogels niet tot broeden zijn overgegaan.

Bijeneters foto: Nicky Hulsebosch

Net over de grens In Duitsland hebben momenteel zes broedparen jongen. De afstand tussen alle broedparen in dit gebied van zowel Duitsland als Nederland is niet groot. Wij kunnen dus spreken over een kolonie van minimaal 13 broedparen, die zich heeft verspreid over drie verschillende locaties.

Het broedgeval in Friesland wordt door een aantal mensen nauwkeurig in de gaten gehouden. Momenteel brengen de ouders nog steeds prooien naar het nest. Onze conclusie is dan ook dat er nog steeds jongen aanwezig zijn. Door de hoeveelheid aangebrachte prooien te noteren, moeten wij ervan uit gaan, dat er kleine jongen aanwezig zijn of dat er slechts één of twee jongen zijn. Het wijkt namelijk sterk af (veel kleinere aantallen) met de hoeveelheid prooien, die wij tijdens een onderzoek in 2011 hebben kunnen noteren. Wanneer er nu nog kleine jongen aanwezig zijn, wordt het wel zeer laat in het seizoen, wanneer de jongen en hun ouders naar Afrika kunnen vertrekken.

 Bijeneters foto: Matthias Koster

Met de weersverwachtingen van de komende dagen, die gunstig zijn voor de bijeneters, gaan wij ervan uit, dat op de bij ons bekende locaties de eerste jongen kunnen uitvliegen. Dit zal dan een zeer bijzondere gebeurtenis in Nederland zijn, want nog nooit hebben wij in onze geschiedenis zoveel broedgevallen gehad.

Het weekend van 25 en 26 juli is er een bezoek gebracht aan Sachsen-Anhalt. In een latere nieuwsbrief zal hier uitvoerig verslag over worden gedaan.

04-07-2015 Invasie van bijeneters op 3 en 4 juli

De laatste twee dagen kregen wij meldingen uit Limburg van groepen bijeneters. Diverse groepen werden waargenomen op diverse locaties. Zelfs een groep van 16 exemplaren, die begonnen zijn met het graven van nestgangen. Waar deze vogels zo laat in het seizoen vandaan gekomen zijn, blijft voor ons nog een raadsel. Normaal gesproken moeten bijeneters rond deze tijd jongen hebben. Wanneer ze nu nog moeten beginnen met de eileg, wordt het september, dat de jongen vliegvlug zijn.

In vergelijking met Duitsland; vanaf de derde week van deze maand wordt begonnen met het ringen van de jongen en in Nederland zou het kunnen zijn dat de bijeneters, die nu op diverse plaatsen ontdekt worden, nog moeten beginnen met het leggen van hun eieren.

1-07-2015 Ontwikkelingen bijeneters juni

De voorspelling, die wij gedaan hebben op 2 juni, is uitgekomen. In diverse delen van Nederland worden of werden bijeneters gezien die een nestindicerend gedrag vertonen. Bij ons zijn nu broedende bijeneters of bijeneters, die een nest gegraven hebben maar waarschijnlijk nog niet broeden, bekend op vijf locaties. Dit is beduidend later in het seizoen dan de voorgaande jaren. Het koude voorjaar zal hier ongetwijfeld debet aan zijn geweest. De voorgaande jaren hadden de vogels begin juli al jongen en begin augustus vlogen ze uit.

Zoals het zich nu laat aanzien kunnen wij dit jaar wel eens een record aantal broedparen in Nederland hebben. De teller van de voorgaande jaren waren maximaal 6 broedparen. Daar dit jaar nu al vijf broedgevallen bekend zijn, begint het erop te lijken dat wanneer alle broedgevallen aangemeld zijn, dit aantal van zes broedparen weleens kan worden overtroffen.

 Bijeneters bij een oeverzwaluwenkolonie (foto Sjors Streur Hongarije)

Zoals al eerder aangegeven, worden de locaties bij ons niet bekendgemaakt. Dit om verstoring tegen te gaan. Wij kunnen, wanneer de locaties aangemeld worden, wel kijken of er aanvullende maatregelen genomen kunnen worden om verstoring tegen te gaan. Ook is predatie, meestal tijdens de jongenfase, een vaak voorkomend gegeven. Soms kun je met eenvoudige maatregelen dit echter proberen tegen gaan.

De voorgaande jaren zijn veel broedsels mislukt door diverse oorzaken. Dit staat natuurlijk buiten meteorologische omstandigheden om een permanente vestiging van bijeneters in ons land in de weg. Het is bij ons bekend, dat bij geslaagde broedgevallen de kans groot is dat volgende jaren de vogels weer terugkeren naar hun broedlocatie. Wanneer wij dit jaar op verschillende locaties geslaagde broedgevallen krijgen, kan dit weleens een belangrijke omslag betekenen voor het permanent vestigen van bijeneters in bepaalde gebieden.

Wij vragen dus via deze weg aan iedereen, die bekend is met aanwezigheid van bijeneters in een bepaald gebied, dit zo spoedig mogelijk te melden. Ook bijeneters, die af en toe in een gebied worden of zelfs werden gezien, kan duiden op een nestlocatie. Tijdens het broedseizoen laten bijeneters zich niet of nauwelijks zien. Om de paar uur wordt het nest tijdens het broeden bezocht door het mannetje of vrouwtje, om de broedende vogel af te lossen of een prooi aan te brengen. Het kan dus zijn dat je, wanneer de broedende vogel net afgelost is, je een paar uur moet wachten om weer een vogel te zien. Dit kan, wanneer je de prooioverdracht of het aflossen van de broedende vogel gemist hebt, zeer verwarrend zijn en de indruk geven dat de vogels niet meer aanwezig zijn terwijl ze toch ergens zitten te broeden.

Wordt vervolgd

3-05-2015 Waarnemingen (juni)

Op 2 juni kregen wij een melding van Ruud Brouwer. Net onder Den Helder had hij een groep van 32 bijeneters geteld. Volgens Ruud kan het er één meer of minder geweest zijn, daar de vogels constant aan het fourageren waren en op deze manier moeilijk te tellen. Voor zover wij weten is er nog nooit zo’n grote groep bijeneters in Nederland gezien.

Vanaf 31 mei werden wij in Nederland getrakteerd op een instroom van bijeneters. Op 1 juni werden diverse meldingen werden gedaan van groepen bijeneters op diverse locaties. Noemenswaardig zijn 18 bijeneters in het Noord-Hollands duinreservaat, 10 stuks op Texel en 15 stuks bij Lauwersoog.

Door de stormachtige omstandigheden op 2 juni ligt het voor de hand dat de groepen bijeneters van Texel en het Noord-Hollands duinreservaat samen gekomen zijn en beter weer afwachten om door te trekken naar waarschijnlijk oostelijke richting. Het zou ons niet verbazen dat wij de komende dagen meldingen krijgen van groepen bijeneters van de andere Wadden eilanden.

Wij kunnen wel stellen dat er momenteel ongeveer 60 exemplaren in Nederland verblijven. Afwachten is natuurlijk of er ook bijeneters tot broeden overgaan. Het voorspelde mooie weer van de komende dagen zou de doorslag kunnen geven. Al met al zal een misschien toekomstig broedgeval beduidend later in het jaar zijn dan de bij ons voorheen bekende broedgevallen.